Doping genowy jest możliwy i być może już stosowany

Doping genowy naśladuje terapię genową

Światowa Agencja Antydopingowa (WADA) wprowadziła odpowiednie zakazy dotyczące stosowania dopingu genowego. Nie jest bowiem wykluczone, że któryś sportowiec na świcie rozpoczął już jego stosowanie. Doping genowy w dużym stopniu naśladuje terapię genową.

Terapia genowa wywodzi się z lat 70-tych XX w., i obecnie jest testowana w wielu miejscach świata. Jest ona nadzieją w leczeniu np. pewnych nowotworów czy schorzeń oczu. Naśladuje ona działanie wirusów, które przechodzą przez błonę komórkową, aby dostarczyć do komórki swój materiał genetyczny. Wykorzystując więc tzw. wektory wirusowe (odpowiednie cząsteczki DNA) można się dostać do jądra komórki, dołączyć do DNA odpowiednie geny i sprawić, że komórka zacznie produkować określone białka.

Dzięki transferowi genów w ciele sportowca można np. zwiększyć produkcję EPO (erytropoetyny). EPO to hormon produkowany w organizmie - przede wszystkim w nerkach - który zwiększa produkcję erytrocytów. U sportowców EPO może poprawiać wydolność. Geny zwiększające produkcję EPO dostarcza się do mięśni pacjentów (transfer genu do komórek w nerkach byłby zbyt ryzykowny).

Dlatego opracowano pierwszy test antydopingowy wykrywający doping genowy. Działanie testu opiera się na fakcie, że EPO produkowane w mięśniach nieco inaczej oddziałuje ze związkami w organizmie, niż naturalne EPO produkowane w nerkach. To sprawia, że ów rodzaj dopingu genowego będzie można zdemaskować.

Zwiększenie produkcji EPO w organizmie to tylko jedna z możliwości dopingu genowego. Być może w przyszłości możliwe będzie dostarczanie różnorakich genów np. do komórek serca (aby usprawnić jego pracę), do wątroby (aby poprawić metabolizm i wytrzymałość) albo do mózgu (by zwiększać tolerancję na ból).

(mk)