30 lat temu w Polsce pierwszy raz przeszczepiono szpik kostny

Przeszczepy allogeniczne (od innych osób) nadal są najbardziej ryzykowne

28 listopada 1984 roku w Warszawie wykonano pierwszy w Polsce udany przeszczep szpiku kostnego. Jak zauważa szef zespołu, który wykonał zabieg, prof. Wiesław Jędrzejczak, ówczesna pacjentka nadal żyje i jest w dobrym stanie.

Biorcą szpiku była Ola Przybylska, która miała wtedy sześć lat, a dawcą - jej o dwa lata młodsza siostra Katarzyna. Zabieg przeprowadzono w Centralnym Szpitalu Klinicznym Wojskowej Akademii Medycznej, w którym dzisiaj mieści się Wojskowy Instytut Medyczny (przy ul. Szaserów w Warszawie).

Był to drugi na świecie przeszczep szpiku, jaki wykonano u osoby cierpiącej na chorobę Diamonda-Blackfana, wywołanej wrodzonym brakiem krwinek czerwonych. Zadanie polskim lekarzom znacznie utrudniał brak nawet podstawowego sprzętu, co było skutkiem opłakanego stanu, w jakim znajdowała się polska służba zdrowia w tamtym czasie. Za przykład może posłużyć fakt, że do filtrowania szpiku wykorzystano filtry z sokowirówki.

Zabieg polskich lekarzy był również pierwszym przeszczepem, jaki wykonano bez napromieniowania całego ciała pacjenta. Zamiast tego zastosowano cytostatyk busulfan, wykorzystywany w chemioterapii nowotworów. Taki sposób przygotowywania pacjentów do przeszczepu - przy użyciu leków - uznano później za najlepszy i dziś jest powszechnie wykorzystywany w transplantacjach szpiku.

(mk)