Polscy naukowcy na tropie nowych leków przeciwzakrzepowych

Pixabay, CC0

Badacze z Katedry Biochemii Ogólnej Uniwersytetu Łódzkiego wraz z fitochemikami z Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa (IUNG) w Puławach wykazali, że bufadienolidy, związki organiczne wytwarzane przez roślinę z rodzaju żyworódka, modulują aktywność białka, które odpowiada za zapobieganie krzepnięciu krwi w naczyniach krwionośnych. Odkrycie to może być pierwszym krokiem do wynalezienia nowych leków przeciwzakrzepowych.

Bufadienolidy to grupy związków organicznych, które wykazują różnorakie działania farmakologiczne m.in. przeciwnowotworowe i przeciwzapalne. Do tej pory nie zostały jednak zbadane i dobrze scharakteryzowane bufadienolidy występujące w żyworódce.

Pierwsze badania biochemiczne wykazały, że frakcja bogata w bufadienolidy hamuje działanie enzymu - trombiny przy wszystkich zastosowanych stężeniach badanego preparatu. Jest to końcowy enzym aktywujący krzepnięcie innego białka - fibrynogenu, które pod wpływem trombiny, może tworzyć groźny dla życia zakrzep.

Następnie badacze przyjrzeli się wpływowi tych samych frakcji bogatych w bufadienolidy na inny enzym – plazminę. Ten enzym ma przeciwne działanie niż trombina, ponieważ rozpuszcza skrzep.

„Okazało się - mówi dr hab. Michał Ponczek z UŁ - że te same frakcje bufadienolidów z żyworódki hamowały aktywność tego enzymu jedynie przy bardzo wysokich stężeniach, natomiast przy niższych stężeniach dochodziło do zwiększania aktywności plazminy. Zatem odpowiednio zastosowane stężenie równocześnie hamuje trombinę (enzym prozakrzepowy) oraz aktywuje plazminę (enzym przeciwzakrzepowy)."

W kolejnym etapie badania powinny prowadzić do znalezienia związków, które równocześnie najlepiej hamują trombinę i najlepiej stymulują plazminę. W tym celu konieczne będzie wyizolowanie poszczególnych związków z frakcji i przeprowadzenie kolejnych badań biochemicznych.

Możliwe, że odkrycie doprowadzi do opracowania nowatorskiego leku przeciwzakrzepowego, który równocześnie hamowałby trombinę, a stymulował plazminę.

(mk)